گروه خبری دنیای مدولباس – در قرن نوزدهم میلادی چارلز فردریک ورث (Charles Frederick Worth) با دوختن برچسب نام خود به لباسهایی که طراحی میکرد زمینه ساز شروع طراحی مد به طور کلی شد.
درست پیش از آنکه بزازها مزونهای لباس (خانههای مد) خود را در پاریس برپا کنند و انبوه خیاطهای شناخته نشده دست به خلاقیت بزنند و مدهای عالی که در دادگاههای سلطنتی پوشیده میشدند برچیده شوند. موفقیت ورث به طوری بود که او به جای اینکه مانند خیاطهای دیگر که در گذشته تنها از دستور مشتری پیروی میکردند رفتار کند، میتوانست به مشتریانش دیکته کند چه بپوشند.
واژه ی «طراح مد» در حقیقت اولین بار برای توصیف او ساخته شد.
در حالیکه مقوله ی پوشاک در هر دوره ی زمانی توسط دانشگاهیان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است، تنها خلق پوشاک از سال ۱۸۵۸ به بعد را میتوان به طور مؤثر طراحی لباس در نظر گرفت.
در همان دوره بود که بسیاری از مزونهای لباس (خانههای مد) شروع به استخدام هنرمندان و نقاشها کردند تا طرح لباسها را بکشند.
تصاویر نقاشی شده به مشتریها نشان داده میشدند که بسیار ارزانتر از نمونه واقعی لباس تولید شده در کارگاه بودند، در صورتی که مشتریها یکی از طراحیهای آنان را میپسندیدند آن لباس را سفارش میدادند و خانه ی مد از این طریق صاحب درآمد میشد.
به این ترتیب، سنت طراحی لباس به جای ارائه ی لباسهای تکمیل شده به عنوان یک کار اقتصادی شروع شد.
www.mod1.ir/
طراحی مد به سبک ایرانی:
طراحی لباس در دوره ی قاجار
مدگرایی و مد در ایران از زمان قاجار و با سفر ایرانیان به غرب آغاز شد. در آن زمان درباریان به دنبال توسعه ی روابط دیپلماتیک با قدرتهای اروپایی طی سفر به اروپا برای نخستین بار با پوششهای غربی آشنا شدند، همچنین دانشجویانی که برای ادامه ی تحصیل به اروپا رفته بودند نیز زمینه ی تغییر دیدگاه نسبت به سبک پوشش را فراهم آوردند.
طراحی لباس در زمان زمان فتحعلی شاه
نقطه ی شروع مدگرایی زمانی بود که بانوی ارشد فتحعلی شاه طی یک مهمانی دربار با «الیزابت مک نیل» همسر «جان مک نیل» آشنا شد.
طراحی مد در زمان ناصرالدین شاه
در زمان سلطنت ناصرالدین شاه و به واسطه ی نفوذ دخترش تاج السلطنه که تحصیل کرده ی اروپا بود و از آزادی زنان ایران پشتیبانی میکرد باعث ورود مد روز در سبک اروپایی به ایران شد.
طراحی مد و لباس در دوره ی پهلوی زمان رضا شاه
با آغاز دوره ی پهلوی الگو سازی از مظاهر پیشرفت به اوج خود رسید، پس از ورود ملکه ثریا (ملکه افغانستان) بدون حجاب به ایران و سفر رضا شاه به ترکیه و دیدار با آتاتورک و دیدن زنانی که بی حجاب بودند و مانند مردان کار می کردند و دیگر مظاهر غرب، تصمیم به ایجاد یک مدرنیزاسیون اجباری گرفت؛
طراحی لباس در زمان محمدرضا شاه
در زمان سلطنت محمدرضا شاه از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۶۷ ه. ش به دلیل افزایش ارتباطات با کشورهای غربی و آمریکایی سیر تحول لباس و همگون شدن آن با البسه خارجی بیشتر شد.
اولین طراح مد و لباس ایرانی
زینت جهانشاه دختر یکی از سرهنگهای وزارت جنگ آن دوره در آموزشگاه بینالمللی «لته فراین» آلمان تحصیل کرد و پس از ازدواج با یکی از افسران نظام به سوئیس رفت و در آنجا حدود یکسال هنر خیاطی و روش برش روی مانکن را فرا گرفت، سپس به پاریس که یکی از مراکز اصلی صدور مد دنیا بوده و هست رفت و در آنجا در خیاطی تخصص پیدا کرد و همچنین تحت تعلیم «پیر بالمن» یکی از طراحان معروف آن زمان رموز خیاطی مدرن و بوتیک داری را یادگرفت.
او در بدو ورود به ایران، اقدام به افتتاح یک لباس فروشی و خیاط خانه در خیابان امیریه شهر تهران کرد و در مدت سه ماه موفق شد نود دست لباس زنانه برای هنگام صبح، عصر و شب، تولید کند و با پوشاندن به تن مانکنها و دخترها، آنها را در معرض مشاهده پانزده تن از زنان از فرنگ برگشته قرار دهد که با مد روز اروپا آشنا بودند.
اولین چیزی که در حرفه طراحی لباس اهمیت ویژه ای دارد، قدرت تخیل است
www.mod1.ir/
ورود به عرصه ی حرفه طراحی لباس:
طراحی لباس شکلی از هنر است بنابراین شما به عنوان یک طراح باید دارای شخصیتی خلاق و هنری باشید.
برای موفقیت در این حرفه ار مهمترین موارد علاقمند بودن به هنر است. اولین چیزی که در حرفه طراحی لباس اهمیت ویژه ای دارد، قدرت تخیل است.
شما باید توان این را داشته باشید که طرح خود را به صورت سه بعدی در ذهنتان مجسم کرده و از همه نظر آن را بررسی نمائید.
همچنین باید مهارت کافی را در نقاشی دارا بوده تا بتوانید ایده های ذهنی خود را بخوبی روی کاغذ پیاده کنید. و باید مهارت خاصی در ترکیب رنگ ها، تن و سایه ها داشته باشید.
همچنین باید قادر به کار با پارچه و استفاده از منسوجات به شیوه ای خلاق و اصیل باشید.
طراحان باید از تغییرات بازار مد آگاه باشند و لحظه به لحظه اخبار مد را دنبال کنند.
آنها باید علاقمند به یادگیری چیز های جدید و خواندن مجلات، وب سایت ها و کتاب های تاریخی و مدرن باشند و همچنین از تاریخ طراحی مد آگاه باشند.
فردی که می خواهد طراحی لباس را حرفه خود قرار دهد باید در هر فرصتی از نمایشگاه های هنری بازدید کرده و با هنرمندان و خالقین اثرهای هنری در تعامل باشد و از تجربیات آنها استفاده کند.
یک طراح لباس در زمینه تجربیات خیاطی نظیر برش، پارچه شناسی، دوخت و… نیز باید دستی بر آتش داشته باشد و بتواند تفاوت موجود بین سطوح کیفیتی مختلف پارچه ها را تشخیص دهد.
داشتن درک درست از شیوه زندگی و نیاز های و خواسته های مشتریان نیز در هنر طراحی لباس از ملزومات است.
طراحان لباس باید دارای مهارت های ارتباطی خوبی باشند و بتوانند ایده های ذهنی خود را به خوبی بیان کنند. و مهم ترین چیز این است که فرد طراح دارای ایده های بدیع، جدید و اورجینالی باشد تا بتواند نظر مخاطبین را جلب کند و در کار خود موفق شود.
طراحان لباس در جایگاه های مختلف:
طراحان به طرق متفاوت و در بخشهای مختلفی کار میکنند، بعضی به تنهایی و بعضی به عنوان بخشی از یک گروه به این حرفه مشغول هستند.
طراحان لباس از راههای متنوع و متفاوتی میتوانند کار کنند، برای مثال آنها میتوانند به شکل تمام وقت در خانه ی طراحان که متعلق به صاحبان طرح هاست برای یک مد خاص و یا به صورت انفرادی یا به عنوان بخشی از یک گروه کار کنند.
طراحان مستقل روی طرحهای خودشان کار میکنند و پس از اتمام کار، طرحهای خود را به خانههای مد یا به طور مستقیم به مغازهها و تولیدیهای لباس میفروشند و لباسها برچسب خریدار طرح را میخورند.
www.mod1.ir/
برخی از طراحان برچسبهای خودشان را میسازند که تحت آن طرح هایشان با نام خودشان در بازار عرضه میشوند.
بعضی از طراحان نیز خود کارفرما هستند و برای مشتریان منحصربه فرد و خاصی طراحی میکنند.
آنان با تلاش برای طراحی لباسهای زیبا و باب طبع جامعه سعی در ارضاء تمایل مصرفکنندگان دارند.
به دلیل اینکه طراحی و ارائه ی لباسهای جدیدی که مورد پسند عموم قرار بگیرند فرایندی زمان بر است، متخصصین حرفه طراحی لباس در عین حال باید بتوانند به طور دقیق زمان تغییر سلیقه ی مصرفکننده را پیش بینی کنند.
مد و رسانه ی آن که پوشاک است نمادی از وضعیت اجتماعی و اقتصادی جوامع هستند.
طراحان تلاش میکنند تا لباسی که طراحی میکنند تابعی از زیبایی و دلانگیزی باشد، آنها باید در نظر داشته باشند که هر نوع لباسی چه مخاطبی دارد و همچنین در چه موقعیتی پوشیده میشود.
آنها برای انجام این مهم محدودهای وسیع از مواد و ترکیبات آن و همچنین طیف گستردهای از رنگها، الگوها و سبکها را در اختیار دارند.
متخصصین طراحی لباس باید بتوانند سلیقه مصرفکننده را پیش بینی کنند
جهت طراحی لباس همواره نیاز نیست تا از ابزارهای تجسمی بهره برد. گاهی می توان با مواد اطراف و الهام گرفتن از بسیاری از اشیا و اجسام مختلف یک طراحی لباس جدید را ایجاد کرد.
داشتن ایده و ایجاد خلاقیت یکی از مهم ترین ابزار بخش هنری است که سبب طراحی یک مد و لباس جدید می گردد. ایده و خلاقیت در ذهن تمامی انسان ها وجود دارد و تنها کافی است بر روی مسئله مورد نظر تمرکز داشته باشند.
شیوه ی کاری طراحان لباس:
طراحان لباس علاوه براینکه به شکلهای متفاوتی کار میکنند، به طرق متفاوتی نیز طراحی میکنند.
بعضی ایده ی اولیه ی طرح خود را روی کاغذ پیاده میکنند در حالیکه بعضی دیگر با آویزان کردن پارچه بر روی فرم ابتدایی لباس، طرحی را که میخواهند تصور میکنند و برخی نیز به کمک نرمافزارهای کامپیوتری طرح لباس مورد نظرشان را ترسیم میکنند.
زمانی که طراح به طور کامل از تناسب و هماهنگی پارچهها راضی باشد با یک طراح الگو حرفهای مشورت میکند تا طرح اولیه را روی کاغذ یا از طریق نرمافزارهای کامپیوتری کامل کند.
آنها پس از اطمینان از ابعاد اولیه، یک نمونه از لباس میسازند تا روی تن یک مدل واقعی تست شود و از درست بودن اندازه و ابعاد آن در عمل هم مطمئن شوند.
www.mod1.ir/
تحصیل و آموزش طراحی لباس:
تعداد زیادی مدارس تخصصی هنر و طراحی شناخته شده و معروف در دنیا وجود دارند که کارشناسی طراحی مد و فناوری طراحی مد ارائه میدهند، بعضی از کالجها دارای دوره ی کارشناسی ارشد مد نیز هستند.
به عنوان مثال
میلان : مؤسسه ی مارانگنی، Istituto Marangoni
ایتالیا : پلی مدا، Polimoda
لندن : کالج مد لندن، London College of Fashion
انگلستان : دانشگاه برایتون، University of Brighton
فرانسه : مد آرت، Mod’Art
فرآیند طراحی لباس:
– جنس پارچه: باید متناسب با نگاه، احساس و روحیات اغلب مشتریان انتخاب شود. در انتخاب جنس پارچه همچنین باید شرایط آب و هوایی و فصلی نیز مورد توجه قرار گیرد. صدها نوع گوناگون از پارچه در دسترس طراحان قرار دارد.
– چاپ پارچه : در طراحی لباس، رنگ ها و تم انتخابی برای چاپ و طرح پارچه باید متناسب با فصل انتخاب شود.
– تزئینات روی لباس: مانند گلدوزی، مهره دوزی، تور دوزی و…
– الگو : این مورد ساختار اصلی لباس را شکل می دهد. به همین علت طراحی الگو از اهمیت خاصی برخوردار است و اساساً نقشه قطعاتی است که با دوخته شدن به هم لباس را به وجود می آورند.
– اندازه گیری: از مهم ترین موارد در این حرفه اندازه گیری است. بدست آوردن الگوی درست نیز با اندازه گیری دقیق نسبت مستقیم دارد.
– تحقیق درباره مد: با مطالعاتی دقیق درباره روند مد در فصل آینده می توان بهترین طراحی را انجام داد.
انواع لباس ها:
لباسی که توسط تولیدکنندگان آماده میشوند در سه دسته ی اصلی قرار میگیرند، اگرچه این ممکن است به شاخههای فرعی دقیق تری نیز تقسیم شود:
اهمیت رنگ در طراحی لباس بسیار بالا است
دوخت سفارشی (اوت کوتور) یا تولید انحصاری (طراحی و خیاطی بانوان)
مد پوشاک تا سال ۱۹۵۰، عمدتاً طراحی و ساخت لباس به شکل دوخت سفارشی (روش فرانسوی) و بر اساس اندازههایی که مشتری سفارش میداد بود،
هر لباس برای یک مشتری خاص طراحی و دوخته میشد و برای مشتریها به شکل انحصاری سفارش دوخت گرفته میشد، به طور معمول در آن دوره از پارچههای گرانقیمت و با کیفیت بالا استفاده میشد و با دقت بسیار بالا به جزئیات و اتمام کار لباس دوخته میشد. این کار فرایندی زمانبرتر است، و ظاهر و تناسب لباس به نسبت هزینه ی مواد و زمان لازم برای دوخت در اولویت قرار دارد.
این لباس ها کاملاً متناسب با سایز مشتریان دوخته می شوند. و به مشتریان خاص مانند هنرمندان و سلبرتی ها اختصاص دارد.
مجموعه پوشاک آماده
مجموعه پوشاک آماده بر اساس اندازه های استاندارد تولید شده و برای عموم مردم جامعه ارائه می شود.
این مجموعه به دلیل بکار گیری سایز استاندارد برای تولید انبوه مناسب است.
طراحی لباس پوشاک آماده نیز خود به دو بخش تقسیم می شود: مجموعه طراح لباس و مجموعه تولید انبوه لباس.
مجموعه طراح دارای کیفیت بالاتری ست و به منظور تبلیغ برای مجموعه تولید انبوه عرضه می شود.
یک نوع طراحی وجود دارد که سبک کوچ (Kutch) نامیده میشود و منشأ آن به واژه ی آلمانی”kitsching” برمی گردد که معنی آن زشت یا به لحاظ زیبایی شناسی ناخوشایند است.
کوچ همچنین اشاره به نوع پوشش یا نمایش لباسهایی دارد که به اصطلاح از مد افتادهاند، اغلب شلوارهای فاق بلند مربوط به دهه ی ۸۰ میلادی نماد مد کوچ در نظر گرفته میشوند.
www.mod1.ir/
حوزه | خلاصه | بازار |
لباس روز زنانه | کاربردی، راحت، مد روز | دوخت سفارشی (اوت کوتور)، تولید ماشینی، تولید عمده |
لباس شب زنانه | پر زرق و برق و باشکوه، پیچیده، مخصوص مناسبت ها | دوخت سفارشی، تولید ماشینی، تولید عمده |
لباس زیر زنانه | مسحور کننده، راحت، قابل شستشو | دوخت سفارشی، تولید ماشینی، تولید عمده |
لباس روز مردانه | غیررسمی، کاربردی، راحت | دوختنی، تولید ماشینی، تولید عمده |
لباس شب مردانه | شیک، ظریف، رسمی، مخصوص مناسبت ها | دوختنی، تولید ماشینی، تولید عمده |
پوشاک بچگانه | مرسوم، مد روز یا درجه یک، قابل شستشو، کاربردی | تولید ماشینی، تولید عمده |
پوشاک دخترانه | زیبا، رنگارنگ، قابل شستشو، کاربردی، ارزان | تولید ماشینی، تولید عمده |
پوشاک دختران نوجوان | زیبا، رنگارنگ، راحت، پر زرق و برق | تولید ماشینی، تولید عمده |
لباس جین (لی) | مردم پسند، فاقد جنسیت (هم زنانه هم مردانه)، راحت، کاربردی | تولید ماشینی، تولید عمده |
لباس ورزشی | راحت، کاربردی، قابل شستشو، دارای تهویهٔ مناسب | تولید ماشینی، تولید عمده |
لباس بافتنی | با وزن و رنگ مناسب فصل | تولید ماشینی، تولید عمده |
لباس بیرون | شیک، گرم، رنگ و وزن مناسب فصل | تولید ماشینی، تولید عمده |
لباس عروس | مجلل، پر زرق و برق، محسور کننده، کلاسیک | دوخت سفارشی، تولید ماشینی، تولید عمده |
زیورآلات و لوازم تزیینی | مد روز، چشم نواز | دوخت سفارشی، تولید ماشینی، تولید عمده |
رنگ در طراحی لباس:
یکی از مهم ترین بخش های یک طراحی لباس انتخاب رنگ می باشد. اهمیت رنگ در طراحی لباس بسیار بالا است و یکی از بخش های مهم در این بخش منظور می شود.
و همچنین ترکیب رنگ به کار برده شده در طراحی لباس بسیار مهم است و طراح لباس باید درک درستی از این بخش و ایجاد هارمونی درست در انتخاب رنگ های لباس های متنوع داشته باشد.
شناخت انواع رنگ ها و تناژ های هم خوان یکی از بخش های آموزشی است که طراحان لباس باید قبل از اجرا آن را فرا بگیرند تا بتوانند به یک طراحی خوب لباس پرداخته و توجه مشتریان را به سمت خود جلب نمایند.
اگر مصمم به در پی گرفتن رشته طراحی لباس شده اید:
– درباره طرح کشیدن آموزشهای اولیه را ببینید
– دوخت و دوز را یاد بگیرید
– درباره دیزاین مطالعه کنید
– در مورد مُد اطلاعات کافی به دست آورید
– منابع تکنولوژی مورد نیاز برای طراحی لباس را بشناسید
صنعت مد در جهان:
این روزها صنعت طراحی مد در بسیاری از کشورهای جهان محبوبیت فوق العاده ای است.
کشورهایی مثل ایتالیا سابقه ای دیرینه در این عرصه دارند و به تازگی کشورهایی مثل ترکیه نیز با ظهور طراحان بزرگ خود را در این عرصه مطرح کرده اند.
برخی از مسایل و مشکلات طراحان مد و لباس در کشور ایران:
نبود جایگاه مناسب و تعریف شده برای شغل طراحی مد و لباس در کشور
نبود ارتباط مناسب بین طراحان و تولیدکنندگان
نبود قانون کپی رایت برای طراحان
عدم حمایت کافی طراحان از سوی مسئولان
کپی برداری از بسیاری از نمونه کارهای خارجی برای طراحی های داخلی و بومی
نبود امکان ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی در رشته طراحی لباس
www.mod1.ir/
منبع: سرپوش