مد و مدگرایی

مد و مدگرایی از گذشته تا اکنون و تا سالیان متمادی آینده درمیان همه قشرهای جوامع وجود داشته و خواهد داشت .
جوانان و نوجوانان نسلی هستند که بیش از بقیه نسلها جویای مد هستند. از گذشته تا اکنون با توجه به فرهنگهای مختلف، ارزش ها و هنجارهای جوامع ، مد در حال تغییر است وها و روز دیگر مانتو های کوتاه ، یک روز شلوارهای پاچه گشاد و روز دیگر شلوارهای لوله تفنگی ، یک‌روز گلسرهای بزرگ و روزی دیگر فاقد گل سر و… روی بورس و مد است.

شلوار لوله تفنگی از بروزترین مدها


نکته جالب و قابل تامل درمورد مد این است که اگر از افرادی که روبه سوی مدهای خاص و خارج از عرف می آورند بپرسید که چرا این سبک پوشش ویا این مدل مو را انتخاب کرده اید؟ در پاسخ خواهند گفت که برای اینکه مد است و هیچ پاسخ قانع کننده ای برای آن جز مد بودن ندارند . در یک تحلیل روان شناختی این نوع پاسخ ها نشاندهنده نوعی تنوع طلبی و گرایش جوانان به امروزی شدن دارد.
از آنجاییکه کالای مد شده ، شیوه های رفتاری ، هنجاری و ارزش های خاصی در بین جوانان و نوجوانان رونق و شیوع می یابد مد عاملی می شود برای انتقال هنجار و ارزشی از جامعه ای به جامعه ای دیگر ، بررسی زمینه ها و پیامدهای مدگرایی یکی از موضوعات مهم در جامعه ی ما محسوب می شود که این نوشتار نگاهی است گذرا به این موضوع .


تعریف مد و مدگرایی:


مدها الگوهای فرهنگی هستند که توسط بخشی از جامعه پذیرفته میشوند و دارای یک دوره زمانی نسبتا کوتاه هستند و سپس فراموش می شوند بنابراین مدگرایی آن است که فرد سبک لباس پوشیدن و طرز زندگی و رفتار خود را طبق آخرین الگوها تنظیم کند و به محض آنکه الگوی جدیدی در جامعه رواج یافت از آن یکی پیروی کند.


گستره مد:


گستره مد به اندازه گستره زندگی انسان است و تغییرات مد در الگوهای تربیتی ، منش و رفتار و پوشش و آرایش و … قابل ملاحظه است.


مدگرایی و غرب گرایی:


مدگرایی و غرب گرایی دو مفهوم جدا از همند اما سیر تحولات تاریخی، اجتماعی در ایران سرنوشت این دو مفهوم را به یکدیگر گره زده است چرا که هرگاه سخن از مدگرایی به میان می آید مفهوم غرب گرایی نیز به ذهن خطور می کند.
میل به اروپا یی شدن در جامعه ایرانی باعث شد بجای بازسازی سنگ بنای اقتصادی – اجتماعی ، جامعه به سمت نمادهای صنعتی شدن و اروپایی شدن برود که از مهم ترین نمادهای اروپایی شدن ترویج مدهای غربی بود و به این باور بودند که برای رهایی از ضعف و عقب ماندگی باید فرهنگشان را اروپایی کنند.


در نتیجه ” مدگرایی و غرب گرایی ” در ایران در یک بستر فکری رشد یافته اند ودر حال حاضر نیز بیشترین مدها یی که بین جوانان و در جامعه رایج شده برگرفته از الگوهای غربی است.

مدهای غربی


عوامل و زمینه های روان شناختی مدگرایی درجوانان:


۱.تنوع طلبی و نوگرایی:


تنوع طلبی و هیجان خواهی و نوگرایی از ویژگی های جوانی است . دوران جوانی دورانی است که افراد در آن به شدت خواهان شکستن قالبها هستند و گرایش شدیدی به فاصله گرفتن از والدین دارند این نیاز زمانی که نمود بیرونی به خود می گیرد و در رفتار جوان منعکس می شود به صورت مدگرایی ظاهر می شود.


۲. رقابت و چشم وهم چشمی با دیگران:


از دیگر انگیزه های پیروی از مد رقابت و چشم وهم چشمی با دیگران است، رقابت مثبت باعث پیشرفت است ولی رقابت در راستای مد پرستی سرانجام خوبی نخواهد داشت .


۳. مد گرایی و دوستی:


یکی دیگر از عوامل پیروی از مد در بین جوانان و نوجوانان ترس از طرد شدن از سوی دوستان است ، ترس از تحقیر و تمسخر و پوزخند .


۴. مدگرایی و جلب توجه دیگران:


بسیاری از افراد از مد به عنوان ابزاری برای جلب توجه دیگران استفاده می کنند با پوشش های آنچنانی و خارج از عرف مورد پذیرش اجتماع سعی در جلب توجه دیگران دارند.


نقش تولیدکنندگان در اشاعه مد:


تولید کنندگان مد با سنجش روحیات افراد جامعه و امروزی شدن جوانان دائما در حال طراحی و ارائه مدل های مختلف شلوار ، مانتو ، کیف ، کفش و … هستند و خیلی اوقات برای فروش سریعتر کالاهای خود و جا انداختن آن در بازار مد از تبلیغات با هنرمندان استفاده می کنند .


رسانه ها و ترویج مد :


شبکه های تلویزیونی ، مطبوعات ، شبکه های اجتماعی به راحتی با تبلیغ انواع مد آنها را در جامعه رواج می دهند .


آسیب شناسی مدگرایی جوانان :


با توجه به اینکه مدگرایی ریشه در نیازهای طبیعی جوانان دارد و برخاسته از روحیه نوگرایی آنان است اما میبینیم که جوانان ناخواسته به مدها و هنجارهای روی می آورند که با فرهنگ و ارزش ها ی اجتماعی ما در تضاد است پس این پیامد منفی به شدت جوانان را تهدید می‌کند لذا بحث آسیب شناسی مدگرایی ضرورت می یابد.


پیامدهای منفی مدگرایی:


متاسفانه مدگرایی امروزه به نوعی تقلید از فرهنگ غربی شده که کمتر ارتباطی با زندگی شخصی و علایق و آرمانهای افراد دارد تا جاییکه خیلی از پیروان این مدها حتی از معنای عبارات مد شده و مورد استفاده خود خبر ندارند مانند : ” ما پسران شیطانیم” ، ” گروه لجن ” و … این چیزی است که از مدگرایی یا مد پرستی جوانان امروز ما به چشم می آید چیزی که شاید بتوان گفت تا حد زیادی ناشی از تقلید کورکورانه و غفلت از خویش است .


تقلید هرروزه از آخرین مدهای رایج در جهان غرب به چه معناست جز از خود بیگانگی ، بحران هویت ، تزلزل شخصیت ، وابستگی اقتصادی ، احساس حقارت و … .


دردناک ترین قسمت این داستان ان است که بسیاری از رفتارها و هنجارهای که امروزه به عنوان مد مطرح است هیچ همخوانی با اصول اخلاقی و فرهنگی جامعه ما ندارد.
فرهنگ خودی اصلی ترین ضابطه مدگرایی و امروزی شدن:
فرهنگ یک کشور از اساسی ترین عناصر آن به شمار می رود که پایه ی ارزیابی ما از پدیده های اطرافمان است . بنابراین در پذیرش یا عدم پذیرش الگوها و مدها یی که در جامعه رواج می یابند ابتدا باید رابطه آنها را با نظام ارزشی حاکم بر جامعه و اصول و مبانی مورد قبول مردم ارزیابی کرد .
مدهای لباس اگر در عین جذابیت و امروزی بودن برخاسته از فرهنگ خودی باشند و با اصول و مبانی اعتقادی و اخلاقی جامعه ما تعارض نداشته باشند ، هویت فرهنگی جوانان ما را به نمایش می گذارد.


سخن آخر:


پیروی از الگوها و مدهای نامتعارف به هیچ عنوان به انسان شخصیت نمی دهد و موجب ترقی و پیشرفت فرد و جامعه نمی شود. پس بهتر است در رفتارمان تجدیدنظر کنیم و ایالتهای فرهنگی مان را حفظ کنیم و آنرا ارج نهیم.

درباره ی

مطلب پیشنهادی

چند مدل لباس و اکسسوری از رنگ سال ۲۰۲۰- ۹۹

هاتیک: چیزی به عید نوروز نمانده است. در این مقاله می خواهیم به چند مورد …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *